Stefanuskerk
| id | naam | wikidata label | monumentnr | wikidata id | commons categorie |
|---|---|---|---|---|---|
| RM9474 | Stefanuskerk | kerk van Holwierde | 9474 | Q2286598 | Kerk van Holwierde |
type verwarming:
type verwarming sinds:
huidige functie: Cultureel en maatschappelijk
bouwgeschiedenis
Tufstenen kerk met inspringend koor uit 11de eeuw in 3de kwart 13de eeuw in baksteen verhoogd, ca. 1300 dwarspand en nieuw koor. Restauratie 1945-1950.
restauratiegeschiedenis
In 1834 was de onderhoudstoestand van de kerk zo slecht dat de stenen gewelven van het schip werden vervangen door een houten zoldering, terwijl de gewelven in de viering transepten en in het koor steeds meer gestut moesten worden. De muren werden toen wit gepleisterd en gewit, de muurschilderingen verdwenen erachter. In de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog heeft de kerk flink te lijden gehad onder het oorlogsgeweld. In de jaren 1945–1950 werd de kerk door architecten Adriaan Wittop Koning en Rienk Offringa naar de gedachten van die tijd 'teruggebracht in oorspronkelijke stijl'. De schilderingen werden hierbij gerestaureerd door Gerhard Jansen.
schadegeschiedenis
Door de ligging van de kerk heeft het gebouw zeker verschillende watervloeden doorstaan waardoor er een verhoogd zoutgehalte aanwezig is in de muren. In het verleden is er veel scheurvorming ontstaan door o.a. verzakkingen. De schipgewelven moetsen hierdoor zelfs worden afgebroken en vervangen voor een houten gewelf. De rest van de kerk heeft men moeten voorzien van stut en trekbalken. Sinds de jaren'80 heeft het gebouw te lijden door aardbevingen als gevolg van de gaswinning. Het vele cement wat tijdens vorige restauraties in het gebouw is beland (vooral op bijna alle wanden) heeft een ongunstig effect op de vochttransporten.
Muurschilderingen
Afzonderlijke muurschilderingen
De posities in de tabel refereren aan de nummers in het situatieschema
| id | positie | beschrijving |
|---|---|---|
| RM9474MU1 | 1 | 1 Op vieringgewelf fragmenten van achtereenvolgende perioden opschrift 2de periode [ANNO DOMIN]I MCCCCLXII POP[TATUS] DE EMEDA CURA[TUS] […] BEND […] ernaast dubbele zwarte adelaar; 1ste kwart 16de eeuw: evangelistensymbolen, vrouwelijke heilige, Antonius Abt (fragment), Stephanus; ca. 1570: mannenkop met Spaanse hoed (vgl. Godlinze), mogelijk uit deze tijd ook grote bloemen in rood. |
| RM9474MU1a | 1 | 1a ornamentale beschildering |
| RM9474MU1b | 2 | 1b Dubbele zwarte adelaar + opschrift [ANNO DOMIN]I MCCCCLXII POP[TATUS] DE EMEDA CURA[TUS] […] BEND […] |
| RM9474MU2 | 2 | 2 Noorderdwarspand: uil en kraai, 1ste kwart 16de eeuw. |
| RM9474MU1c | 3 | 1c Evangelistensymbolen, vrouwelijke heilige, Antonius Abt (fragment), Stephanus |
| RM9474MU3 | 3 | 3 Noordwand schip: restanten van twee figuren, één als Sebastiaan herkenbaar, 1ste kwart 16de eeuw. |
| RM9474MU1d | 4 | 1d Grote bloemen in rood. |
| RM9474MU4 | 7 | 4 Mannenkop met Spaanse hoed |
| RM9474MU5 | 8 | 5 dierfiguur |
| RM9474MU6 | 9 | 6 wijdingskruis |
| RM9474MU7 | 10 | 7 twee vrouwen met dierfiguur rechtsboven |
Afbeeldingen gebouw
De afbeeldingen zijn opgehaald uit de RCE sparql endpoint. Op Wikimedia Commons zijn wellicht meer afbeeldingen te vinden.
