Een nieuwe blik op Nederlands tentoonstellingsverleden, bij elkaar

Al meer dan een eeuw maken musea tentoonstellingen. Daar wordt veel tijd, moeite en geld ingestoken. En dan, als ze voorbij zijn, leven ze nog een paar jaar op een hoekje van de website, totdat alleen de catalogus nog over is.

Terwijl ze ons veel kunnen leren over hetgeen ze tot onderwerp hadden, de objecten die er te zien waren, de mensen en instellingen die ze maakten en de tijd waarin ze gemaakt werden.

Alle reden dus om ze te beschrijven, te verbinden en te publiceren. Een plek die daar erg geschikt voor is, is Wikidata.

100 jaar Publieke Werken. In het Stedelijk Museum wordt de tentoonstelling Amsterdam, verleden en toekomst ingericht. Maquette van het Muntplein - collectie Stadsarchief Amsterdam

Hoeveel tentoonstellingen vind je op Wikidata?

Er staan op het moment van schrijven zo'n 4000 Nederlandse kunst- (Q667276), tijdelijke kunst- (Q59861107) en tijdelijke (Q29023906) tentoonstellingen op Wikidata. Die zou je allemaal samen kunnen opvragen, maar waarschijnlijk wil je ze liever per locatie (het gebouw) of per museum (organisatie) bekijken.

Een overzicht van de aantallen tentoonstellingen per locatie in Nederland kan je in Wikidata opvragen en als lijst of als bubble chart bekijken.

Ook de aantallen tentoonstellingen per museum (organisator) zijn als lijst of als bubble chart te bekijken.

Wat was er te zien?

Als een object een item op Wikidata heeft (dankzij het project Sum of All Paintings is dat voor honderdduizenden schilderijen het geval), dan is het met de property geëxposeerd op met een tentoonstelling te verbinden.

Met de tentoonstelling Vergeet me niet in het Rijksmuseum zijn zo bijvoorbeeld 112 werken verbonden.

Afbeeldingen

Aan elk Wiki-item kan een afbeelding (P18) gekoppeld worden. Bekijk bijvoorbeeld de met tentoonstellingen in de volgende locaties / van de volgende organisaties verbonden afbeeldingen:

Deze foto van de Radio-Tentoonstelling van den Nederlandschen Bond van Radio-Handelaren is niet via de property afbeelding op Wikidata met de tentoonstelling verbonden (het is gebruikelijk op die manier maar één afbeelding met een item te verbinden), maar wel andersom: op Commons, onder het tabje 'gestructureerde data' met de property 'beeldt af'.

Per locatie

Museum Boijmans zat tot 1935 in het Schielandshuis, het Amsterdams Historisch Museum en het Joods Historisch Museum hadden, ook een tijdje samen, hun onderkomen in de Amsterdamse Waag.

Hieronder linkjes naar tentoonstellingsoverzichten op nog een aantal locaties:

In de krant

In Delpher zijn van veel tentoonstellingen recensies te vinden. In Wikidata is daar vanaf tentoonstellingsitems met de property 'beschreven op url' naar te linken. Bekijk bijvoorbeeld de aldus verbonden krantenartikelen van tentoonstellingen in ...

Archieven

Correspondentie, ontwerpschetsen, foto's, etc. komen in het archief van het museum terecht. Soms komt die documentatie na verloop van tijd bij een archiefinstelling terecht. Zo zijn tentoonstellingen van de Amsterdamse gemeentelijke musea online terug te vinden bij het Stadsarchief Amsterdam.

De rekening van de tentoonstelling Amsterdam, verleden en toekomst is terug te vinden in het Stadsarchief Amsterdam. Het btw-tarief op cultuur lijkt in 1950 drie procent te zijn geweest.

Per organisatie

Zoek je tentoonstellingen georganiseerd door een specifiek museum, dan kan je dus tentoonstellingen op verschillende locaties tegenkomen. Het Joods Museum programmeert niet alleen in het JM gebouwencomplex, maar ook in de Hollandsche Schouwburg, en vroeger zaten ze dus in De Waag.

Bekijk ook de tentoonstellingsoverzichten van de organisaties hieronder:

Als je erop let, zie je dat gebouw en organisatie op Wikidata soms nog wat door elkaar lopen. Er is wat dat aangaat nog wel gelegenheid het één en ander te verbeteren.

Onderwerpen

Met de property hoofdonderwerp zijn tentoonstellingen te verbinden met degene die of hetgene dat ze als onderwerp hebben.

Je kunt hier alle onderwerpen bekijken (en de daarmee verbonden tentoonstellingen). Die onderwerpen zijn ook items met allerlei kenmerken, dus je kunt ook alleen de onderwerpen die geen mens zijn opvragen, of specifieker alle kunststromingen of onderwerpen gelegen binnen de gemeente Amsterdam.

Je kunt ook de hele lijst op Wikidata (met aantallen) bekijken.